Πρωτογενής έρευνα

<div>Η πρωτογενής έρευνα σε ένα έργο τέχνης (ζωγραφικό έργο, γλυπτό)διεξάγεται κάθε φορά κατά την εισαγωγή του έργου στο εργαστήριο. Αρχικά, γνωστοποιείται εάν θα εκτεθεί σε έκθεση του μουσείου και πότε, αν πρόκειται να δανειστεί σε έκθεση και πότε ή αν έχει ήδη κριθεί κατά τον τακτικό έλεγχο στις αποθήκες ότι χρήζει άμεσης συντήρησης διότι κινδυνεύει η υλική υπόστασή του. </div><div>Η καταγραφή κάθε στοιχείου στο Δελτίο Φυσικής Κατάστασης του έργου πραγματοποιείται συναρτήσει της οπτικής παρατήρησης από τον υπεύθυνο συντηρητή. Στο τεχνικό δελτίο γίνεται λεπτομερής αναφορά στα υλικά κατασκευής, στις φθορές και στις πιθανές αιτίες τους με παράλληλη τη φωτογραφική  τεκμηρίωση, ενώ προτείνεται το πλάνο εργασιών συντήρησης. Ως προς τη φωτογραφική τεκμηρίωση:</div><div><br></div><div>1. Για τα ζωγραφικά έργα γίνεται λήψη φωτογραφίας στο ορατό της όψης και της πίσω πλευράς του έργου, καθώς και με πλάγιο και διερχόμενο φωτισμό, προκειμένου να αναδυθούν και να καταγραφούν όλα τα χαρακτηριστικά της ταυτότητας του έργου (δηλ. η τεχνοτροπία κατασκευής του, π.χ. η πινελιά του ζωγράφου, η υπογραφή), όπως και των φθορών του  (ενδεικτικά μπορεί να είναι για τον φορέα : παραμορφώσεις, σχισίματα, απώλειες υλικού, οπές κλπ. ή για το χρωματικό στρώμα :πιθανές αποκολλήσεις, απώλειες, ρωγμές και ρωγματώσεις κλπ.) και παλαιότερων επεμβάσεων (π.χ. ολική ή τοπική ενίσχυση του υφασμάτινου φορέα). Ακολουθεί, απαραίτητα η παρατήρηση, πάντα με ταυτόχρονη φωτογραφική τεκμηρίωση, με υπεριώδη ακτινοβολία, όπου διαπιστώνονται και καταγράφονται επί του φέροντος βερνικιού πιθανές μεταγενέστερες ή νεότερες επεμβάσεις, όπως μπορεί να είναι οι επιζωγραφίσεις, η χρωματική αποκατάσταση ή επεμβάσεις στερέωσης του χρωματικού στρώματος. Ειδικότερα στην περίπτωση των ζωγραφικών έργων σε χάρτινο υπόστρωμα, για τον προσδιορισμό της κατάστασης διατήρησης και τον σχεδιασμό του προγράμματος συντήρησης, η μακροσκοπική παρατήρηση μπορεί να συνοδεύεται και με μέτρηση του βαθμού οξύτητας του χαρτιού (pH). Η μέτρηση πραγματοποιείται μη καταστρεπτικά είτε με ειδικούς χρωματισμένους δείκτες είτε με ειδικό ψηφιακό pHμετρο.</div><div><br></div><div>Ως συμπληρωματική εξέταση κάθε έργου αποτελεί η παρατήρηση του στο στερεομικροσκόπιο με ταυτόχρονη φωτογραφική τεκμηρίωση. Με την εξέταση αυτή αναδεικνύονται επιμέρους τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της τεχνοτροπίας του έργου και καταγράφονται ενδελεχώς οι περιοχές  των φθορών, η έκτασή τους και ερμηνεύονται με μεγαλύτερη προσέγγιση τα αίτιά τους.   </div><div>Παράλληλα, γίνεται βιβλιογραφική έρευνα σχετικά με τον καλλιτέχνη, τις τεχνικές του και πιθανά ιστορικά στοιχεία, που μπορούν να βοηθήσουν στην εργασία της συντήρησης. Η συλλογή των πληροφοριών διευκολύνεται από το αρχείο της Ε.Π.Μ.Α.Σ (Kartex και το ηλεκτρονικό αρχείο Museum Plus) και τους τίτλους της βιβλιοθήκης.</div><div>Χ.Κ.</div><div><br></div><div><br></div><div>2. Για τα γλυπτά</div><div>Η πρωτογενής έρευνα για τα γλυπτά ξεκινάει από την αναζήτηση πληροφοριών σχετικών με το ιστορικό έκθεσης ή αποθήκευσης του αντικειμένου, καθώς και με το μελλοντικό πρόγραμμα έκθεσής του. Γίνεται καταγραφή των υλικών και της τεχνικής κατασκευής του έργου, του τρόπου στήριξης, καθώς και όλων των στοιχείων που αφορούν στη βάση του έργου (αν υπάρχει). Σε αυτή τη φάση, γίνεται βιβλιογραφική αναζήτηση για το έργο και τον καλλιτέχνη, ενώ αν δεν είναι προφανή τα υλικά ή οι τεχνικές μπορεί να υποβληθεί σχετικό ερώτημα στον ίδιο τον καλλιτέχνη (αν είναι εν ζωή), επικοινωνία με συνεργάτες του καλλιτέχνη, καθώς και ταυτοποίηση με φυσικοχημικές τεχνικές ανάλυσης (σε συνεργασία με ερευνητικούς φορείς, αν χρειαστεί). </div><div><br></div><div>Στη συνέχεια εντοπίζονται και καταγράφονται τυχόν φθορές, η έκτασή τους, και σημεία επικίνδυνα με μελλοντική φθορά, παλαιότερες επεμβάσεις, αλλά και οποιαδήποτε παρατήρηση μπορεί να βοηθήσει το συντηρητή στην επιλογή κατάλληλης μεθοδολογίας αντιμετώπισης του συγκεκριμένου έργου. </div><div><br></div><div>Πραγματοποιείται φωτογραφική τεκμηρίωση, μέσω μακροσκοπικής φωτογράφισης, όλου του έργου και λεπτομερειών του, ενώ όπου χρειάζεται, γίνεται φωτογράφιση στο οπτικό μικροσκόπιο. </div><div><br></div>